İSTANBUL
MANAVGAT
ESKİŞEHİR
DİYARBAKIR
ARDAHAN
SELİM SIRRI TARCAN
(doğum 1874 Yenişehir, Tesalya - ölüm 2 Mart 1957 İstanbul) Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi'nin kurulmasına öncülük ederek Türkiye'nin Olimpiyatlar'da temsil edilmesini sağlayan eden spor yöneticisi, eğitmen ve sporcu.
Ülkenin ilk beden eğitimi öğretmenlerini yetiştiren Selim Sırrı Tarcan, Türkiye’de boks ve voleybol sporlarının kurucusudur. TBMM V. VI. VII. dönem’de Ordu milletvekili olarak mecliste görev yapmış bir siyasetçidir
Yaşamı
1874 yılında Mora Yarımadası’nın Yenişehir Fener’inde dünyaya geldi. Babası Miralay Yusuf Bey, annesi Zeynep Hanım’dır[2]. Yusuf Bey’in 1876 Karadağ Muharebeleri’nde şehit düşmesi üzerine 2 yaşında babasız kaldı ve ailesi ile birlikte İstanbul’a, asker olan dayısının yanına gitti. Bir süre sonra dayısının da II. Abdülhamit’e muhalefet nedeniyle sürgüne gönderilmesi üzerine Galatasaray Lisesi’ne yatılı öğrenci olarak yazıldı. Lise yıllarında Ali Faik (Üstünidman) Bey’den jimnastik dersleri aldı.
İlk Milli Olimpiyat Komitesi’nin Kuruluşu
Galatasaray Lisesi’ndeki sekiz yıllık öğreniminin ardından Mühendishane-i Berr-i Hümayun'u bitirdi. Bir süre Servet-i Fünun dergisinde spor bölümünü yönetti. O dönemde Galatasaray Lisesi öğretmenlerinden Juery ile iyi görüşen Selim Sırrı, Juery aracılığıyla Pierre de Coubertin ile temas kurdu. Coubertin, Türkiye'nin de IOC'ye girmesini istiyordu. 1908'de II. Meşrutiyet'in ilanıyla birlikte harekete geçen Selim Sırrı, ilk Milli Olimpiyat Komitesi'ni kurdu.
Gençlik Marşı
28 Mayıs 1909'da Berlin'de yapılan Uluslararası Olimpiyat Komitesi toplantılarına katıldı ve aynı yıl İsveç Kraliyet Askeri Beden Eğitimi ve Cimnastik Akademisi'ne başladı. 1911'de akademiyi bitirip yurda döndü ve beden eğitimi öğretmeni olarak çalışmaya başladı. İsveç’ten dönerken beraberinde kimi İsveç şarkılarının notalarını da getirmişti. Bunlardan Tre trallande jäntor adlı şarkıyı marş formatına getirdi ve çok yaygın olarak bilinen Gençlik marşı ("Dağ Başını Duman Almış")’nın yaratıcısı oldu.
I. Dünya Savaşı'ndan Sonra
I. Dünya Savaşı nedeniyle 1918'de Uluslararası Olimpiyat Komitesi üyeliğinden çıkarılan Türkiye'nin Milli Olimpiyat Komitesi de dağıldı. 1922'de Selim Sırrı'nın çabalarıyla Türkiye Milli Olimpiyat Cemiyeti tekrar kuruldu ve komitenin başkanlığına seçildi.
"Prag Spor Pedagojisi Kongresi" adıyla yayımladığı kitabında, 1925 yılında yapılan VIII. Olimpik Kongrenin konuşmalarını yayınladı ve çeşitli konferanslarda "amatörlük, amatör sporcu ve spor müsabakaları" konularında keskin görüşler dile getirdi. 1926'da konuşmaları yüzünden Tükiye İdman Cemiyeti İttifakı (TİCİ) tarafından kınandı. Selim Sırrı bu olay karşısında Komitesi Başkanlığı’ndan çekildi ve 1930'da Uluslararası Olimpiyat Komitesi üyeliğinden de istifa etti.
Türk Sporuna Çeşitli Katkıları
Selim Sırrı Tarcan Yaşamı boyunca 58 kitap, 2500 makale ve yine pek çoğu spor konusunda 1520 konferans vererek erişilmesi güç bir rekora ulaştı.
Tarcan, Türkiye'de voleybol sporunun altyapısını okullarda kurarak başlatan ilk isimdir; ayrıca Türkiye'de boks sporunun da kurucusudur. Boksu Galatasaray Lisesi Edebiyat öğretmenlerinden Mösyö Goury' den almış (1904), kendisi de ilk Türk boksörlerinden Sabri Mahir gibi boksörler yetişmiştir.
Cumhuriyet'in ilanına kadar çeşitli okullarda beden eğitimi öğretmenliğini sürdüren Selim Sırrı, 1924'te Beden Terbiyesi Başmüfettişi oldu. Bu görevini 1935'e kadar sürdürdü.
Milletvekilliği
1935 yılında Beden Terbiyesi Başmüfettişliğinden emekliye ayrılan Selim Sırrı Tarcan, 1935 seçimlerinden itibaren Ordu milletvekili olarak TBMM’de yer aldı. V. VI. VII. dönemlerde mecliste görev yaptı.
2 Mart 1957 yıllında İstanbul'da hayatını kaybetti.
Ayrıca bakınız