KRAMPLARDA İLK YARDIM
Genellikle bacak kaslarımızda meydana gelen kramplar bazen kol kaslarında hatta bazen parmaklarda dahi görülebilmektedir. Kaslarda meydana gelen acılı kasılmalara “kramp” adı verilir. Kasılmalar ani bir şekilde başlar, kas gerilir ve dokunmaya karşı çok hassas hale gelir. Cildin altında yumru olmuş bir adale dokusu görülür. Bazen uyku esnasında bile ortaya çıkabilir.

Kramp oluştuktan sonraki ilk acil müdahalede yapılması gerekli olan ya da diğer bir tabirle başarılması gerekli olan cilt altındaki yumru kas demetinin yumuşatılmasıdır.

• Hasta düz bir zemine yatırılır.
• Bir elinizle kramp girmiş ayağı diğer elinizle hastanın baldırını sıkıca kavrayın.
• Kramp giren ayağı yavaşça eski haline getirmeye çalışınız. (gerdirme) Bu sırada baldırına da hafifçe baskı uygulayın.
• Bir süre bu pozisyonda durduktan sonra hastanın ayağını ileri ve geriye yavaşça hareket ettirerek krampın azalmasına yardımcı olun. Ovuşturularak masaj da yapılabilir.
• Soğuk kompres ya da buz tedavisi kasılmaları azaltabilir.
• Sıcak su torbası da kasları gevşetmek için yaralı olacaktır.
• Denizde ya da havuzda iseniz sakin olup kıyıya doğru yüzün. Panik yapmayın.
• Denizde arkadaşınıza kramp girmiş ise bacağa hafifçe vurularak masaj yapılır.
• Kramp giren kasın karşısındaki kasları istemli olarak kasmak da ağrının şiddetini azaltabilir.
• Uykuda kramplarınız oluyorsa bir çay kaşığı elma sirkesi ve iki çay kaşığı balı sıcak suda karıştırıp içebilirsiniz. Bu kür size yardımcı olacaktır.

ÖNEMLİ UYARI

Basit kramplar birkaç dakikada geçer. Bu süre zarfında geçmeyen ve sık tekrar eden kramplarda özellikle yaşı ilerlemiş kişilerin bir doktora görünmeleri yararlı olacaktır.

BURUN KANAMASI

Bu çok görülen durumda bır burun deliğinden ani olarak kan gelir. Yaradan (en yaygın örneği burna yenen bir yumruk), kuru hava solumaktan, alerjiden veya açıkça görülmeyen bir sebepten olabilir. Burun kanamalarının çoğu septumda burun deliklerini ayıran kıkırdakta başlar. Burası hassas kan damarlarıyla kaplıdır. Bu tip burun kanaması önemli değildır ve kolaylıkla durdurulur. Bazı kimselerde burun Kanaması burnun icinde daha derinde başlar. Bu tip burun kanamaları daha az görüiür ve durdurulması daha zordur. Acil Müdahele Çok görülen tip burun kanamasını aşağıda belirtilen yolu uygulayarak durdurun: 1- Önce dik olarak oturun veya ayakta durun.Dik olmak kanın burun damarlarlarına akışını ağırlaştırır. Başınızı geri itmeyin. 2- Burnunuzu baş ve işaret parmağınızla sıkın. Ağızınızdan nefes alın. 5 veya 10 devam edin. Bunun kanamayı durdurması gerekir. Eğer kanı durdurmayı başarırsanız profesyonel tıbbi yardıma gerek yoktur. Ancak kana durdurulması zor görünüyorsa, acil tıbbi yardım isteyin.

Kalp Krizi Belirtileri

Göğüs kafesiniz daralıyor, zor nefes alıyorsunuz, bütün bunlara ilaveten kollarınızın, özellikle de sol kolunuzun içine doğru yayılan ağrılar var bütün bunlara ilave kıyamet kopuyor gibi hissediyorsunuz. Bütün bu belirtiler kalp krizi geçirdiğinizi haber veriyor çünkü bunlar kalp krizi belirtileridir.

Kalp damarlarında meydana gelen daralma veya tıkanıklıklar kalbin bir bölümüne ya da kalbin tamamına kan akışının durmasıyla sonuçlanabilir. Bu durumda kanla beslenemeyen kalp veya kalbin bir bölümündeki hücreler birer ikişer öleceklerdir. Kalp krizi ise bu ölümlerin kalp atışlarını etkilemeye başlamasıyla meydana gelir. Kalp krizi belirtileri ise hemen kalp krizi başlangıcında ortaya çıkan ikincil etkilerdir. Makalemizin başlangıcında yazmaya çalıştığımız belirtiler bu ikincil etkilerle birebir örtüşürler.

Kalp krizi belirtilerinin önemsenmemesi insanlarda genel bir davranış biçimidir. Çünkü “yoklaması aşamasında” kalp krizi belirtileri kendiliğinden geçer ve sanki hiç bir şey olmamış gibi hayatınıza devam etmenize olanak verir. Ancak bu sonun başlangıcıdır çünkü belirti veren kalp krizi yakın bir gelecekte sizi tekrar yoklayacaktır. Üzücüdür ki kalp krizinin bir insanı yoklama sayısı bellidir ve bu genellikle 3 tür. Sevindirici şey ise her kalp krizi belirtisi aslında kalp krizi geçirdiğiniz anlamına gelmemektedir. Yani kalp krizi belirtileri kalp krizi geçirmediğiniz zamanlarda da ortaya çıkabilmektedir.

Şunu unutmayınız ki ölümler tedavisi olmayan hastalıklardan değil önemsenmeyen hastalıklardan kaynaklanmaktadır. Kalp krizi belirtilerini vücudunuzda hissettiğinizde sizlere tavsiyemiz mutlaka bir sağlık kuruluşuna gitmeniz ve detaylı bir taramadan geçmenizdir. Bu kalp ve damar tarama- teşhis olayı emin olun ki bir kalp hastalığından daha az maliyetli ve daha az zaman alıcı bir şeydir. Erken teşhisin hayat kurtardığını ise bilmeyenimiz kalmadı.

Kalp Krizi Belirtileri Tam olarak nelerdir?

Türk kalp vakfı ve kardiyoloji doktorlarının bizlere bildirdiğine göre kalp krizinin birden fazla ama kesinlikle çok karakteristik(kalp krizine özel) belirtileri vardır. Bu belirtiler diğer bazı hastalıklarla karıştırılsa da bu karıştırma aslında aceleci ve bilinçsiz ön yargı kaynaklıdır. Kalp krizinin belirtileri şunlardır.

• Göğüste süren ve dakikaları bulan ağrılı basınç hissi(bu ağrı genelde çok keskindir ve soluk alıp vermeyle değişiklik göstermez)
• Ağrı omuzun ön yüzünü, boyunun altını, çenelerin yanlarını, koltuk altlarından itibaren kolların iç kısmını ve karnın üstünde kaburgaların altını tutmuştur.

Bütün bunların yanı sıra,

• Baş dönmesi,
• Bayılma hissi,
• Bulantı,
• Nefes darlığı
• Ankisiyete,
• Sinirlilik,
• Düzensiz ve hızlı kalp atışları,
• Kıyamet geliyormuş hissi de kalp krizi belirtilerinden dir.

Bütün bu belirtileri yaşadınız ve kendinizden eminsiniz. Siz, kalp krizi geçiriyorsunuz. Pekiyi bu durumda ne yapacaksınız? Nasıl Davranacaksınız?

Öncelikle kesinlikle bunun sakin olmakla daha rahat atlatılacak bir durum olduğunu bilmelisiniz. Kesinlikle şuurunuzu kaybetmemeye çalışın ve paniğe kapılmayın. Şuna dikkat edin kalp krizi birçok durumda kişinin bilinci açık bir şekilde gerçekleşir daha ağır durumlarda kişinin bilinci hızla kapanır ve konuşma zorluğu çeker yüksek ihtimalle siz, kalp krizi belirtilerini aldığınızda bilinciniz açık olacaktır ve konuşa bileceksinizdir. Bu durumda yapılacaklar sırasıyla aşağıdadır.

1. Bu belirtileri aldığınızda kesinlikle hareket etmeyin veya hastayı hareket ettirmeyin. Hareketin kalbi yoracağını ve kalbin ihtiyacı olan kanın artacağını bununda kalp krizini derinleştireceğini unutmayın.

2. Sağ tarafınıza doğru uzanın vücudu yere yatay konuma getirin.

3. Mümkünse hemen 112 acil servisi arayın ya da etrafınıza kalp krizi geçirdiğinizi bildirin. 112 yi aradığınızda veya birinden yardım aldığınızda mutlaka kalp krizi geçirdiğinizi bildirmelisiniz unutmayın.

Kalp Krizi teşhisi Nasıl Konur?

Bütün bu olan bitenlerden sonra kalp krizi geçirdiğiniz hala kesin değildir zira kalp krizi ayrıntılı tetkiklerle kanıtlanabilmektedir. Bir kimseye kalp krizi teşhisinin konulabilmesi için;

• Hastanın hikâyesinin dinlenmesi,
• Ayrıntılı bir fiziki muayene,
• EKG çekimi,
• Kandaki enzimlerin düzeyinin tespiti amacıyla ayrıntılı bir kan analizi gibi çalışmaların yapılması şarttır.

Kalp Krizi Dolayısıyla Kalp Krizi Belirtileri Neden Dolayı ortaya çıkmaktadır?

Kan damarlarımız mükemmel esneklikte ve dayanıklılıkta birer organlarımızdır. Ancak bu dayanıklılığın sonsuz olmadığı da bir gerçektir. Özellikle alkol, sigara ve yanlış beslenme alışkanlıkları gibi durumlarda kan damarlarının cidarına(iç yüz) kolesterol plakları birikmeye başlar. Bu ise kan damarının daralması ve esnekliğinin yitmesi anlamına gelmektedir. Daralan bu kan damarı zamanla kan akışının zayıflamasına ve hatta tamamen durmasına neden olmaktadır. Duran kan akışı kalp dokularının beslenememesine neden olurken bu dokuların hızla ölmesi de kaçınılmazdır. Bu gidişatın sonu kesinlikle kalp krizidir.

Son Olarak:

Kalp krizi her zaman belirti vermeyebilir. Bazen gizliden gizliye sizi vurur fakat haberiniz olmaz. Bu ağrısız sızısız kalp krizi ataklarının sonucu daha dramatik olmaktadır. Kalp ve damar sağlığınıza dikkat etmek sizin elinizdedir. Günlük hareket ve iyi bir beslenme diyeti kalbinize güç üstüne güç katacaktır.

NOT: Bu makaleyi kaleme alan bizler sizlere namaz tavsiye ediyoruz. Namaz günde 5 kere tekrarlanan ve eğilip kalkmalarla kalbe kan akışını düzene sokan “gerçekten çok hoş” bir egzersizdir.

!!! DİKKAT ÖNEMLİ !!!

Sevgili çocuklar ve gençler ergenlik dönemlerinde kemik ve kasların hızlı ve genelde dengesiz büyümesinden dolayı kalp krizine benzer belirtiler gösteren durumlar yaşayabilirsiniz. Kalbinizin olduğu yer bıçak saplanıyormuş gibi ağrır nefes almakta zorlanırsınız kalbinizi sıkıyorlarmış gibi tuhaf bir his uyanır içinizde. Telaş etmenize gerek yoktur bu kalp krizi değil kaburga kaslarınızda meydana gelen ağrıdır ve hızlı büyümeyle alakalı bir durumdur.

ÖKSÜRÜKLE KAN GELMESİ
Öksürükle kan gelmesi demek, gırtlak yani solunum yolları ya da akciğerlerden gelen kanlı balgam ve sonuç olarak da kanlı tükürme demektir. Hemoptezi olarak isimlendirilen öksürük ile birlikte kan gelmesi durumunda kan çok miktarda gelmesi tehlike sinyalleri taşıyabileceğinden acil olarak bir doktora görünmenizde yarar bulunmaktadır. Hemoptezi genellikle solunum yollarından gelen kan için kullanılan bir terimdir.
Öksürükle kan gelmesi ağız, boğaz ya da gastrointestinal sistem kanaması ile aynı değildir. Öksürükle gelen kan genellikle hava ve mukus ile karışık olduğundan köpüklü bir görünüme sahiptir. Renk olarak ise kan pas rengi olmasına genellikle parlak kırmızıdır ve tuzlu bir tadı vardır. Bazen mukus içinde sadece kan çizgileri içerebilir.
NEDENLERİ NE OLABİLİR?
Bir takım koşullar, bronşlara veya ciğere bağlı enfeksiyonlar, doğrudan göğüsteki yaralar, tıbbi testler ve ciğer kanseri bu durumun bazı olası nedenleridir. Çocuklarda hemoptezi solunum yollarına yabancı bir cisim kaçması kaynaklı olması büyük bir ihtimaldir. Öksürükte kan gelmesinin olası diğer nedenleri şöyle sıralanabilir:

• Akciğerde kan pıhtılaşması
• Bronşektazi
• Bronşit
• Kanser
• Kistik fibrozis
• Goodpasture sendromu(anti-glomerüler bazal membran hastalığı mekanizması ile gelişen glomerülonefritler)
• Akciğerdeki kan damarlarının iltihabı (vaskülit)
• Akciğerlere kan girmesi (akciğer aspirasyonu)
• Şiddetli öksürükten boğazın tahriş olması
• Burun kanamasında meydana gelen kanın aşağı ciğerlere akması
• Larenjit
• Pnömoni
• Akciğer ödemi
• Sistemik lupus eritematozus
• Tüberküloz

Bazı teşhis için yapılan testler de öksürük ile birlikte kan gelmesine neden olabilir. Bu testler arasında:

• Bronkoskopi
• Laringoskopi
• Mediastinoskopi
• Spirometri
• Tonsillektomi
• Üst solunum yolu biyopsi

EVDE BAKIM
Şiddetli öksürükle birlikte gelen boğaz tahrişinde evde bir takım bakım yapılarak kendinize yardımcı olabilirsiniz. Ancak, öksürük baskılayıcılar bazı durumlarda hava yollarında tıkanıklığa neden olabilir. Her zaman bu ilaçları kullanmadan önce doktorunuza danışın.
Bu rahatsızlıkta ne kadar süre ve ne kadar kan ile mukus karıştığına dikkat etmek önemlidir. Sizde başka bir belirti olmasa bile, öksürükle kan geldiğinde her zaman doktorunuza başvurmalısınız.

Acil yardım gelene kadar bu kimseyi başı biraz yüksekte kalacak biçimde başın altına yastık koyup sırt üstü yatırın. Boğaz ve göğüs etrafındaki dar giysileri gevşetin. Bu kimseyi olabileceği kadar sıcak (ılık) sakin ve rahat tutun. Eğer susuzluktan şikâyet ederse ufak miktarlarda buz kırıkları veya yudumlar halinde su verilebilir.

NE ZAMAN ÖKSÜRÜK İLE BİRLİKTE KAN GELDİĞİNDE ACİL TIBBİ YARDIM ALMALISINIZ

• Öksürükle bir kaç çay kaşığından fazla kan üretilmesi
• Baş dönmesi
• Şiddetli nefes darlığı
• Göğüs ağrısı
• Ateş
• Nefes darlığı
• İdrar veya dışkıda kan görülmesi

Yukarıda sayılan durumlar görüldüğünde beklemeden bir doktora başvurmalısınız. Doktorunuz size muhtemelen öksürük ile ilgili şu soruları soracaktır:

ÖKSÜRÜĞÜN TİPİ HAKKINDA

• Öksürükle büyük oranda mı kan tükürürsünüz?
• Bir parça öksürdüğünüzde öksürükle kan görüyor musunuz?
• Ne kadar öksürdüğünüzde kan görüyorsunuz?
• Kan içeren (çizgili) mukus (balgam) var mı?

ZAMANI İLE İLGİLİ OLARAK

• Aniden başlar mı?
• Son zamanlarda arttı mı?
• Kaç haftadır öksürüyorsunuz?
• Öksürük gece kötüleşiyor mu?
• Başka ne gibi belirtiler var?

Doktor tam bir fizik muayene yapacak, göğüs ve akciğerlerinizi kontrol edecektir. Yapılabilecek olası testler şunlardır:

• Bronkoskopi
• Göğüs BT
• Akciğer grafisi
• PT veya PTT gibi koagülasyon çalışmaları
• Tam kan sayımı
• Akciğer tarama
• Akciğer arteriyografi
• Balgam ve leke kültürü
• Akciğer biyopsisi

TEDAVİSİ NASILDIR?

Tedavi büyük ölçüde altta yatan nedene bağlıdır. Çoğu tedavi yönteminde adrenalin ya da vazopressin gibi topikal vasoconstrictorler(damar büzücü ilaçlar) ya da buzlu serum fizyolojik kullanılabilir.

Selektif bronşiyal entübasyon içinde kanama meydana gelmiş akciğeri söndürmek için endobrachial tamponad kullanılabilir.

Lazer fotokoagülasyon bronkoskopi sırasında kanamayı durdurmak için kullanılabilir.

Bronşiyal arter anjiografi genellikle embolize kanamanın yerini bulmak için yapılabilir.

Cerrahi seçenek genellikle son çaredir ve lobektomi veya pnömonektomi gerektirebilir.

Hastanın öksürükle çıkan kanın rengine bakılarak hastalık teşhisi yapılabilmektedir. Parlak ve köpüklü kan solunum yollarından geliyorken koyu renkli ya da kahverengi kan gastrointestinal kanaldan gelebilmektedir.

Yanıklar ve derecelendirme

Ateş, güneş, kimyevi maddeler, ısıtılmış cisimler veya sıvılar, elektirik ve diğer nedenler yanıklara sebep olabilir. Yanıklar cilde ve vücut dokusuna yaptığı zarara göre sınıflandırılır: Üst deri (epiderm):Birinci derece yanık. İkinci tabaka (derma): İkinci derece yanık. Deri altı (subkutan doku): Üçüncü derece yanık.

DERECELENDİRME

Hafif bir yanığın daha ağır bir yanıktan ayırmak icin onun vücut dokusundaki yaptığı tahribatı belirlemek gerekir. Doktorların kullandığı üç derecelendirme aşağıdadır: Birinci Derece Yanıklar En hafif yanıklar sadece cildin üst kısmının (epiderm)yandığı yanıklardır. Genelde cilt kızarır, ciltte kabarma olur ve acı duyulur. Gene de üst deri dıştan içe tümüyla yanmamıştır. Ellerin, ayakların, yüzün, kasılkların kaba etlerin önemli bir bölümü veya ana mafsallardan biri yanmadıkça bu tip bir yanık hafif olarak tedavi edilmelidir. Eğer yanık güneşten kaynaklanıyor ise güneş yanıkları bölümüne bakın. Ikinci Derece Yanıklar Cildin ilk tabakası tümüyle yanıp ikinci tabaka da yanınca buna ikinci derece yanık denir. Su toplamaları oluşur ve cilt aşırı kımızı, bir görünüm alır ve beneklenir. Bunların sıra görülen diğer belirtiler de şiddetli ; şişmedir. Eğer ikinci derece yanık olan bölgenin genişliği 5 cm. civarında bir bölgeden daha geniş değil ise hafif yanıkların evde tedavisi bölümüne bakın. Eğer yanık daha büyük ise ve yanık ellerde, ayaklarda, yüzde, kasıkta, kaba ette veya bir ana mafsalda ise Ağır Yanıklar Tedavisi bölümüne bakın. Üçüncü Derece Yanıklar En ciddi yanıklar cildin üçüncü tabakasını kapsar. Yağ, sinir, adale ve hatta kemikler bile etkilenmiş olabilir. Ekseriyetle kömür siyahı veya kuru beyaz görünen kısımlar vardır. Şıddetli acı olabilir. Eğer sinirlerde tahribat önemliyse, hiç acı olmayabilir.